تقابل خیر و شر در جدالی پایان ناپذیر
به نام پروردگار مهربان
دل نوشته ایی از: امیدگنج بخش
"تقابل خیر و شر در جدالی پایان ناپذیر"
تقابل خیر و شر در جدالی پایان ناپذیر
تقابل میان دنیای خیر و شر، قدمتی به بلندای پیدایش هستی و شکل گیری خلقت در بدو آفرینش دارد. شیطان با عدم فرمان پذیری از خالق خود، گام در راه جدالی پایان ناپذیر با اشرف مخلوقات گذاشته و دشمن قسم خورده "آدم" می شود که تمامی کتب آسمانی و متون دینی نیز بر این رویارویی همیشگی صحه می گذارند.
از دیرباز، زمانی که انسان اولیه تصمیم به یکجا نشینی و زندگی گروهی با هم نوعانش می گیرد، تلاش او در جهت بهبود معیشت، رشد و پیشرفت خود، خانواده و بستگانش، در معرض هجوم مخاطرات طبیعی مانند سیل، طوفان، صاعقه، زلزله و یا در معرض، تعرض متجاوزینی غارتگر و چپاولگر بوده است.
در صحنه ی ادبیات، که جایگاهی ژرف برای بروز عواطف، احساسات، هیجانات و آلام و آرزوهای بشر محسوب می شود، شاعران در اشعار منظوم و نویسندگان در آثار منثور، همواره کوشیده اند با خلق اثر هنری نمایانگر باورها، اعتقادات، عادات و فرهنگ خود و جامعه ی پیرامونشان به صورت آینه ای تمام نما از جریان زندگی باشند.
در ادبیات داستانی و نمایشی برای شکل گیری هر چه بهتر حوادث و اتفاقات و باور پذیری رویدادها و همچنین همزاد پنداری مخاطب با اثر و همراهی تنگاتنگ با مفاهیم و موضوعات مطرح شده، تقابل میان شخصیت (پرسوناژ – کاراکتر) خوب و بد قصه جزیی جدایی ناپذیر و لاینفک از بدنه ی شکل گیرنده داستان می باشد.
در بافت داستان، نقش ها به دو شکل قابل تقسیم می باشند: 1) تیپ 2) شخصیت
و همچنین در تقسیم بندی دیگر: 1) شخصیت های اصلی 2) شخصیت های فرعی، شکل دهنده نقش های داستان هستند
از متون کهن به جا مانده در حوزه ادبیات علی الخصوص در حوزه ادبیات حماسی و داستانی، شخصیت اصلی قطب مثبت، پیش برنده قصه و قهرمان (پروتاگونیست یا هیرو) و شخصیت اصلی قطب منفی و ستیزه جوی قصه، ضد قهرمان (آنتاگونیست یا آنتی هیرو) نامیده می شده است.
در سینمای کلاسیک هالیوود، تضاد میان شخصیت قهرمان قصه به عنوان مظهر و نماینده همه خوبی ها و شخصیت ضد قهرمان به عنوان مظهر و نماینده همه بدی ها به صورت عنصری مشخص و بارز در فیلم خودنمایی می کرد به طوری که این الگو به شکل کلیشه و تکرار در اغلب فیلم های آن دوره تا اواخر دهه 40 نمود داشت.
قهرمان غالباً مردی خوش سیما، قوی هیکل، مبادی آداب، طرفدار اصول اخلاقی، تنها و شجاع در مقابل ضد قهرمان بد هیبت، خبیث و بد ذات که چندین نوچه و گماشته نیز داشت می ایستاد و روابط پرتنش آنها باعث کنش و واکنش های متعدد و متقابلی علیه یکدیگر را سبب می گشت که توالی آن رویدادها بر جذابیت داستان می افزود و همراهی مخاطب را با قهرمانی که در سرانجام قصه، بر همه پلیدی ها فائق گشته و ضد قهرمان را از صحنه خارج کرده، میسر می ساخت.
مخاطبی که تمامی آمال و آرزوهای خود را در قالب قهرمان نقش بسته روی پرده نقره ای می دید که توانمندی آن قهرمان رویاپردازی شده ی دور از دسترس، اندکی از درد و رنج و آلام تماشاگر مسخ شده را می کاست.
با پایان جنگ جهانی دوم و تغییر نگرش و باور هستی شناسانه مردم به مسائل پیرامونشان، دیگر فرمول قهرمان سازی کاذب هالیوودی جواب نمی داد و کم کم در ژانرهای مختلف فیلم سازی، تماشاگر شکل دیگری از شخصیت پردازی نقش ها را شاهد بود.
این بار، نه قهرمان کاملاً سفید و نه بدمن کاملاً سیاه، بلکه یک ضد قهرمان با تعریف جدید به رنگ خاکستری به شکلی کنش مند، تماشاگر را با خود همراه می نمود. این ضد قهرمان باز تعریف شده که چهره یی معمولی و نه زیبا اما جذاب داشت چندان مبادی آداب نبوده و برای دست یابی به هدف و خواسته مشخص خود، ابایی از دست زدن به هرکاری حتی غیراخلاقی و خلاف عرف و قانون نداشت.
در فیلم کازابلانکا، ساخته مایکل کورتیز، هامفری بوگارت، در نقش ریک بلین، در مواجهه یی عاشقانه با زنی متاهل با بازی اینگرید برگمن، حس همراهی مخاطب را بر می انگیزد. در فیلم بانی و کلاید ساخته آرتور پن، دختر و پسری عصیان زده که نقش آن ها را، وارن بیتی و فی داناوی بازی می کنند، به هنگام تخریب شهر و غارت بانک ها موجی از خوشحالی را در مخاطب غالباً جوان ایجاد می کنند. در فیلم هری کثیف ساخته دان سیگال، کلینت ایستوود افسر پلیس، با خشونت هر چه تمام تر قانون شکنانه به اجرای قانون مورد تایید خودش می پردازد. در فیلم پاپیون ساخته فرانکلین جی شافنر، با بازی استیو مک کوئین، شخصیت پاپیون علیرغم تایید دادگاه مبنی بر مجرم بودن، حبس و تبعید در جزیره ای دور افتاده، و زندگی در شرایطی بسیار سخت، تمامی فرارهایش از چنگال قانون و زندان برای رسیدن به آزادی، مورد ستایش مخاطب قرار می گیرد. در فیلم این گروه خشن ساخته سام پکین پا، با حضور ویلیام هولدن در نقش پایک بیشاپ، دار و دسته ای وحشی بعد از سال ها سابقه شرارت که حالا به پایان خط رسیده اند در مسلخی خونین راه خود خواسته ای را انتخاب می کنند تا در نبرد با ارتش ژنرال ماپاچه ی مکزیکی به رستگاری ابدی برسند و تماشاگر را مسحور اراده خویش می نمایند. در فیلم پدر خوانده ساخته فرانسیس فورد کاپولا، آل پاچینو در هیبت پدر خوانده یی تازه به قدرت رسیده، در باند مافیایی نیویورک، از کشتار و حتی قتل شوهر خواهرش و تنی چند از اعضای با سابقه خانواده دون کورلئونه ابایی ندارد تا قدرت خود را تثبیت نماید. تماشاگر از این شکوه در جلوس و به قدرت رسیدن مایکل کورلئونه بر صندلی ریاست مافیا لذت می برد. تماشاگر فیلم این فرار مرگبار(گریز)، ساخته سام پکین پا، مشتاقانه قانون شکنی استیو مک کوئین را پیگیری نموده و خواستار برتری او بر گروه خلافکار و پلیس های تعقیب کننده او می باشد تا هر چه راحت تر به سراغ زن مورد علاقه اش (الی مک گرا) رفته تا زندگی تازه یی را با او بسازد. در فیلم راننده تاکسی ساخته مارتین اسکورسیزی، با بازی رابرت دنیرو، مخاطب خشونت ورزی تراویس بیکل را در مقابل نامزد انتخابات و همچنین سوداگران مواد مخدر و فحشا، طلب می کند. در فیلم صورت زخمی ساخته برایان دی پالما، با بازی آل پاچینو، تمامی بد دهنی و رفتارهای جنون آمیز تونی مونتانا، شعف مخاطب را سبب می شود و پایان اندوه بارش را در سراشیبی سقوط برنمی تابد.
در فیلم بوچ کسیدی و ساندنس کید، ساخته جورج روی هیل با بازی پل نیومن و رابرت ردفورد، تماشاگر از قانون شکنی و رفتار پرخاشگرانه ی دو شخصیت اصلی، به وجد آمده و فرار متداوم آنها را به سر منزلی نا معلوم، دنبال می کند.
این فیلم ها نمونه هایی کوچک از آثار پرشمار و در عین حال پرمخاطب سینمای هالیوود بعد از جنگ جهانی دوم می باشند که شکل و شمایل تازه ایی از شخصیت اصلی به عنوان ضد قهرمان دوست داشتنی و محبوب مخاطب ارائه می دهند.
در این دوران، هم بازیگران این نقش ها و هم مخاطب به این ساختار شکنی روی خوش نشان داده و این سرنوشت محتوم و در عین حال محکوم به فنا را بی کم و کاست مورد پذیرش قرار می دهند. گویی در این سیر تاریخی داستان وار، شخصیت های اصلی قصه از آن شکل دور و دست نیافتنی - در شکل خوب و بدش - بسیار به تماشاگر امروز نزدیک شده و کاملاً قابل دسترس و ملموس می باشند.
خواسته های این ضد قهرمان دنیای مدرن، با روزمرگی مخاطب امروزی قرابت بیشتری دارد و درونیات فطری و اعمال و گفتار او را بهتر بازتاب می دهد. بسیار سرخورده، عصبی، خسته، بی حوصله و گرفتار مصائب دنیای جدید می باشد.
حتی رویکرد "پروپاگاندا" گونه استودیوهای هالیوودی در خصوص ساخت ابر قهرمان هایی مانند سوپرمن، بتمن، اسپایدرمن، ایرون من و ... آن تاثیرگذاری دائمی بر روح و روان مخاطب را نداشته و بیشتر شبیه یک مسکن زودگذر می باشند و ذات تماشاگر با آن گونه از پرداخت ضد قهرمان عاصی قرابت بیشتری برقرار می کند.
تاثیر این گونه داستان پردازی و شخصیت محوری نو، در کلیت سینمای جهان و حتی سینمای ایران نیز قابل بررسی می باشد.
هنگام پیوند موج نو سینمای ایران در اواخر دهه 40 با مخاطب به روز شده، در جامعه یی در حال گذار به مدرنیته، دیگر آن شمایل فردین وار با چهره ای زیبا و دوست داشتنی، هیکل مردانه و کاملاً اخلاق مدار و طرفدار تمامی هنجارهای اجتماعی و قانونمداری – هر چند به شکل سطحی - نزد مخاطب اقبال نداشته و همان فیلم ها با فرمول ذکر شده با افت روزافزون تماشاگر مواجه می شوند. در حالی که فیلم های موج نو با پردازش کارگردانان صاحب تفکر و اندیشه خلاقه، کاراکتری نو به عنوان ضد قهرمان به مخاطب ارائه می دهند که بسیار محبوب و دلنشین او قرار می گیرد.
این موج با فیلم قیصر، ساخته مسعود کیمیایی و بازی بهروز وثوقی با نگاه عدالت خواهی اجتماعی و پیش برد انگیزه و حفظ انتقام شخصی با رویکردی سنتی و مطابق عرف جامعه ی خویش، بسیار محبوب و سردمدار طلوع ضدقهرمان عاصی اما محبوب می باشد.
نمونه هایی همچون رضا موتوری، گوزن ها و خاک از ساخته های مسعود کیمیایی، همچنین طوقی ساخته علی حاتمی، تنگنا و تنگسیرساخته امیر نادری، صادق کرده ساخته ناصر تقوایی، دشنه و کندو ساخته فریدون گله، صبح روز چهارم ساخته کامران شیردل، فیلم های شاخص آن دوران با شخصیت ضد قهرمان محبوب به حساب می آیند.
همزاد پنداری مخاطب با این قبیل نقش ها در هیبت ضد قهرمان، آن را با همه سرگشتگی و قانون گریزی و سرنوشت محکوم به شکست، دوست داشتنی نموده و همراهی او را برمی انگیزد.
اردیبهشت 1395
دل نوشته ایی از:
امیدگنج بخش
فیلم کوتاه "زمان گمشده"
فیلم کوتاه "زمان گمشده"
کارگردان: کاظم صادقیه
تهیه کننده: رامین متحیرپسند
نویسنده: علی عرفان فرهادی
دستیار کارگردان: امید گنج بخش
منشی صحنه: ساره اصغری
عکاس: مینا باباپور
چهره پرداز: سارا خندان – سیدمحمد موسوی یکتا
مدیر تصویربرداری: علی ایقانی اعظم
دستیار تصویر: وحید گنج بخش
صدابردار: فریدون اشکانی نژاد
مدیرفنی: علی فراهانی
دستیار تهیه: حامد بداغی
مدیر تولید: فریدون اشکانی نژاد
انتخاب موسیقی: سروش صادقیه
تدوین: فریدون اشکانی نژاد
بازیگران:
رعنا ابراهیمی – شادروان مسعود شکیب مهر – امید گنج بخش – کاظم صادقیه – وینا پاکیزه – ساناز ابراهیمی – مینا باباپور
با حضور پرسنل محترم بانک پاسارگاد – شعبه 390 بام تهران
داوود بنا رضایی – مهدی صفرپور – نیلوفر نجفی – سمیه پیمان پور
و ریاست محترم شعبه صالح اردستانی
با سپاس از: رامین احمدی – علی رضوانی - حسین ایقانی اعظم
با تشکر از همکاری پرسنل و مدیر محترم روابط عمومی بانک پاسارگاد خسرو رفیعی
بهمن 1393
فیلم کوتاه "بازگشت"
فیلم کوتاه "بازگشت"
نویسنده و کارگردان: کاظم صادقیه
بازیگران: کاظم صادقیه – حمید بختیاری
مدیر تصویربرداری: علی ایقانی اعظم
دستیار نور و تصویر: سیدمحمد موسوی یکتا
صدابردار: فریدون اشکانی نژاد
طراح چهره پردازی: مژگان نوعی
چهره پرداز: سروش صادقیه
عکس: تورج امیرمهر
منشی صحنه: ساره اصغری
شعر: اعظم کمالی
دستیار کارگردان: امید گنج بخش
تدوین: کاظم صادقیه
تهیه کننده گان: کاظم صادقیه – رامین متحیرپسند
مشاور فیلمنامه: امید گنج بخش
با تشکر و قدردانی از استاد ارجمند، داریوش آشوری
و همکاری صمیمانه: علی رضوانی – رامین احمدی
مهرماه 1392
«قصه‌ها» به جشنواره فیلم لندن دعوت شد
به نام پروردگار مهربان
فیلم «قصه‌ها» ساخته رخشان بنی‌اعتماد پس از حضور موفق در جشنواره ونیز، به جشنواره فیلم لندن نیز دعوت شد.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، برگزارکنندگان پنجاه‌وهشتمین جشنواره فیلم لندن شب گذشته (چهارشنبه) در حالی فهرست فیلم‌های حاضر در بخش‌های مختلف این فستیوال را اعلام کردند که فیلم «قصه‌ها» ساخته رخشان بنی‌اعتماد از ایران نیز در میان آثار دیده می‌شود.
فیلم‌های امسال جشنواره لندن طبق طبقه‌بندی انجام شده براساس موضوعاتی چون عشق، شجاعت، خنده، مباحثه، سفر، فرهنگ، هیجان و خانواده به دسته‌بندی‌های مختلفی تقسیم می‌شوند که فیلم «قصه‌ها» در بخش مباحثه حضور خواهد داشت.
«قصه‌ها» در سال 90 با نگاهی به شخصیت فیلم‌های قبلی بنی‌اعتماد ساخته شده و در آن بازیگرانی چون گلاب آدینه، صابر ابر، فرهاد اصلانی، بابک حمیدیان، نگار جواهریان، ریما رامین‌فر، حبیب رضایی، عاطفه رضوی، مهراوه شریفی‌نیا، محمدرضا فروتن، شاهرخ فروتنیان، باران کوثری، پیمان معادی، فاطمه معتمدآریا، حسن معجونی، مهدی هاشمی و... ایفای نقش کرده‌اند.
به گزارش اسکرین دیلی، در بخش مسابقه جشنواره لندن 14 فیلم حضور دارند که از سرشناس‌ترین آنها می‌توان به فیلم «لویتان» ساخته آندری ژیاگینتسف و «دوست جدید» ساخته فرانسوا اوزون اشاره کرد.
امسال 245 فیلم بلند و مستند در جشنواره لندن نمایش خواهند یافت که 16 فیلم اکران جهانی و 38 فیلم اکران اروپایی خواهند بود.
جشنواره فیلم لندن روز 8 اکتبر با نمایش فیلم «بازی مصنوعی» آغاز به کار خواهد کرد و روز 19 اکتبر با نمایش فیلم «خشم» با نقش‌آفرینی برد پیت پایان خواهد یافت.
اصغر فرهادی رئیس هیئت داروان جشنواره فیلم بوسان شد
به نام پروردگار مهربان
اصغر فرهادی به عنوان رئیس هیئت داوران نوزدهمین جشواره فیلم بوسان انتخاب شد.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، مسئولان برگزاری نوزدهمین دوره از جشنواره بین‌المللی فیلم بوسان امروز اعلام کردند، اصغر فرهادی کارگردان ایرانی برنده اسکار، ریاست هیئت داوران بخش اصلی جریان‌های نو این رویداد سینمایی را بر عهده خواهد داشت.
بخش جریان‌های نو جشنواره فیلم بوسان تنها بخش رقابتی بین‌المللی این رویداد سینمایی محسوب می‌شود.
«بن جون هو» کارگردان فیلم «برف شکن»، «سوهاسینی مانیراتنام» بازیگر و کارگردان هندی، پروفسور «دینا یوردوناوا» و «ژاک رنسیه» از دانشگاه پاریس از دیگر اعضای هیئت داروان بخش جریان‌های نو جشنواراه فیلم بوسان هستند.
در بخش جریان‌های نو دو فیلم برنده جایزه 30 هزار دلاری از میان 12 فیلم حاضر در این بخش می‌شوند.
فرهادی سال قبل با فیلم «گذشته» در بخش پنجره‌ای به سینمای آسیا در جشنواره فیلم بوسان حضور داشت.
نوزدهمین جشنواره فیلم بوسان دوم تا یازدهم اکتبر 2014 برگزار می‌شود.
جدایی ما از سیمین
به نام پروردگار مهربان
سیمین بهبهانی با شعر و موسیقی بدرقه شد
http://isna.ir/fa/news/93053116248
نمایش و نقد مستند «شاعران مشروطه» در سالن سینماحقیقت
به نام پروردگار مهربان
یکشنبه 26 مردادماه و در پانزدهمین برنامه از دوره جدید کانون فیلم«سینماحقیقت» مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، فیلم مستند «شاعران مشروطه» ساخته «امیر فرض اللهی» به نمایش عمومی درآمده و سپس مورد نقد و بررسی قرار می گیرد.
به گزارش روابط عمومی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، این فیلم 52 دقیقه‌ای که مستندی درباره‌ی شعر و ترانه در دوره مشروطه است، از ساعت 17:30 عصر یکشنبه (بیست و ششم مردادماه) در سالن «سینماحقیقت» این مرکز به نمایش درآمده و سپس با حضور امیر فرض اللهی (کارگردان)، ناصر صفاریان (منتقد سینما و مجری) و محسن شهرنازدار (کارشناس)مورد نقد و بررسی قرار می‌گیرد.
از دیگر عوامل تولید فیلم مستند «شاعران مشروطه» می‌توان به مزدک سلطان محمدی (تصویربردار)، احمد نگهبان (گوینده)، زهره احمدی (تدوین گر)؛ با حضور سیّدعلیرضا میرعلی‌نقی، محمدرضا شراییلی و ابوالحسن مختاباد اشاره کرد.
گفتنی است: تماشای این فیلم و شرکت در جلسه نقد و بررسی آن، برای عموم آزاد و رایگان است و علاقمندان می‌توانند از ساعت 17:30 عصر یکشنبه به سالن «سینماحقیقت»واقع در خیابان سهروردی شمالی، میدان شهید قندی، شماره 15، مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی مراجعه نمایند.